Ode

Eergisteren overleed mijn schoonmoeder, op de foto met haar grote broer Jan. In mijn agenda voor deze week stond ‘Blog schrijven en posten’. En omdat ik alleen nog maar aan haar kan denken de laatste dagen is deze blog een ode aan mijn Schoonmoedertje, zoals ik haar vaak noemde.

Vijfentwintig jaar geleden leerde ik haar kennen, op een gezamenlijk feest in ons studentenhuis. Een energieke vrouw, reislustig en creatief. Ik woonde net drie maanden op die plek, manlief was mijn oudste huisgenoot in een bovenwoning met in totaal vier bewoners. We deden veel samen in dat huis, dronken veel koffie en wijn en aten graag pasta. Na een jaar of twee werd er ook wel eens wat vriendschappelijk gevreeën en na drie jaar woonde er boven een stel, en beneden ook.

Mijn schoonmoeder voelde de bui al hangen toen ze hoorde dat ik de was van mijn man maar meenam met de mijne. Zijn kamer werd onze slaapkamer, de mijne de woonkamer. Ineens was ik schoondochter, een positie waar ik nogal aan moest wennen en die tegelijkertijd heel gewoon was. Tijdens onze eerste vakantie samen kregen we het bericht dat ze ziek was. Ze had borstkanker en was al geopereerd. Gelukkig was ze na de behandeling schoon en ze hernam haar leven, sterk en energiek als vanouds.

Een paar jaar later woonden we in ons eerste huis. Mijn schoonzus stond op het punt van bevallen en ik was een paar weken zwanger. Schoonmoedertje en ik zouden assisteren bij de bevalling. Ik kon mijn geheim niet voor haar verbergen omdat ik te misselijk was; ze was uitgelaten (in gedachten al oma van twee!), zette kamillethee voor me en smeerde een beschuitje met honing.

Bij haar mocht mijn kleine kind voor het eerst logeren, terwijl wij twee nachtjes naar Brugge gingen. Een wereldafstand vond ik het, in het pre-mobiele tijdperk, maar ik belde niet omdat ik wist dat hij het goed had bij haar. Toen we terugkwamen lag er een lief klein fotoboekje, van een klein manneke in de sneeuw, met een verslagje van alles wat ze de afgelopen dagen hadden gedaan en beleefd.

Ze was goed met naald en draad en kon fantastisch breien. Ze maakte voor al haar kinderen Quilts, van alle lapjes die ze in haar leven had verzameld. Ze breide truitjes en sokjes voor al haar kleinkinderen en sloffen voor mijn altijd koude voeten. Ze had altijd een groot handwerkproject onder handen en tekende vaak en graag. Mijn naaidoos kreeg ik van haar toen ik zwanger was en hoewel ik een hekel heb aan verstelwerk gebruik ik hem graag omdat hij me aan haar doet denken.

Ik was thuis in haar huis, kende haar kastjes en zij de mijne. Ik was fysiek vertrouwd met haar, we gingen regelmatig naar de sauna, vrouwen onder elkaar. We mopperden er wat op onze mannen, haar zoon, mijn schoonvader, waarna we er nog maar een lekker sapje op dronken. Nooit dacht ik bij flauwe schoonmoedergrappen aan haar, want ze was gewoon een prima schoonmoeder.

Meermaals kreeg ze het bericht dat de kanker terug was, langzaam groeide, of zich op andere plekken nestelde. En tot voor kort leefde ze tegen alle verwachtingen in gewoon verder, energiek en actief als altijd. Ze ondernam met mijn schoonvader grote en spannende reizen, vooral in Scandinavië, waar ze het liefst heen gingen. Het was een hecht stel, altijd samen, elkaar fysiek nabij. Twee weken geleden waren ze 53 jaar getrouwd.

Haar 75e verjaardag vierde ze nog thuis, twee weken later verhuisden mijn beide schoonouders naar een hospice. Haar kracht nam snel af maar haar geest bleef scherp en coherent, ondanks de tumoren in haar hoofd. We hebben veel gelachen en samen gehuild. Het was moeilijk en het was mooi. Toen alle kinderen dit weekend, de één na de ander langs waren geweest, wisten we dat het niet lang meer zou duren. Maandag, na een prachtige zonnige dag is ze in alle rust ingeslapen in ons midden.

Lief Schoonmoedertje, ik dank je wel dat jij mijn schoonmoeder was. Ik dank je wel voor mijn man. Ik dank je wel voor alle mooie momenten samen. Goede reis.